آخرین ویرایش در 2 ماه توسط آوا رحمتی
با آغاز فصل گرما و افزایش چشمگیر دمای هوا، کوهنوردی بهویژه در مناطق کوهستانی با چالشهایی از جمله گرمازدگی همراه است. حمید مکفی، مدرس کوهنوردی، با اشاره به شیوع این عارضه در بین علاقهمندان به طبیعتگردی، راهکارهایی را برای پیشگیری و مقابله با گرمازدگی در مسیرهای کوهستانی ارائه کرده است.
گرمازدگی چیست و چگونه رخ میدهد؟
به گفته مکفی، فعالیت بدنی شدید در هوای گرم موجب از دست رفتن قابل توجه آب و املاح از طریق تعریق میشود که این امر نخست به اختلال در تعادل الکترولیتهای بدن و سپس کاهش شدید سطح آب منجر شده و آغازگر فرآیند گرمازدگی است.
علائم گرمازدگی؛ از نشانههای خفیف تا مراحل حاد
علائم اولیه این عارضه شامل گرفتگی عضلات، سردرد، ضعف عمومی، سرگیجه، خونریزی بینی، رنگپریدگی، لرز، تعریق زیاد، افت فشار خون و گاهی اسهال است. در مراحل پیشرفتهتر، افزایش دمای بدن، خشکی شدید پوست، اختلال در هوشیاری، تنفس سریع و حتی بیهوشی ناگهانی ممکن است بروز کند.
اقدامات اولیه برای درمان فرد دچار گرمازدگی
مکفی توصیه میکند در صورت مشاهده علائم گرمازدگی در کوه، فرد بیمار باید به مکان سایهدار و خنک منتقل شود و در حالتی قرار گیرد که پاهای او حدود ۲۰ سانتیمتر بالاتر از سطح بدنش باشد. استفاده از کمپرس آب ولرم روی پیشانی، باد زدن ملایم و خوراندن مایعات حاوی املاح، مانند محلول ORS، از جمله اقدامات مفید است. در شرایطی که مصدوم بیهوش باشد یا استفراغ شدید داشته باشد، نباید به او چیزی خورانده شود.
در صورت عدم دسترسی به ORS، میتوان ترکیبی از آب، مقدار اندکی نمک و شکر تهیه و به فرد دچار گرمازدگی نوشاند.
نکات پیشگیرانه برای ایمنی بیشتر در مسیر صعود
برای پیشگیری از گرمازدگی، کوهنوردان باید پیش از آغاز صعود آب کافی همراه با املاح مصرف کنند، برنامهی کوهنوردی خود را محدود به ساعات خنکتر روز کرده و در فواصل زمانی مشخص در نقاط سایهدار استراحت کنند. پوشیدن لباسهای سبک، گشاد، رنگ روشن و با الیاف مناسب از جمله موارد ضروری است که به حفظ دمای بدن کمک میکند.

مکفی تأکید میکند که در شرایط گرم باید نظارت بیشتری بر وضعیت جسمانی کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماریهای زمینهای مانند فشار خون بالا یا دیابت صورت گیرد.
آوا رحمتی
من فارغالتحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وبسایتهای خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارشهای تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده میشوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.