آخرین ویرایش در 2 هفته ago توسط آوا رحمتی
علیمحمد مودب، شاعر و مدیرعامل مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب، با بررسی کتاب ادبیات فارسی فرزندش، پرده از دلایل اصلی گلایهمندی دانشآموزان از درس زبان و ادبیات فارسی برداشت و نظام آموزشی فعلی را به تمرکز بر اصطلاحات گیجکننده و آرایههای ادبی بیروح متهم کرد. وی معتقد است این رویکرد، ادبیات باشکوه فارسی را از جذابیت تهی کرده و به بیزاری دانشآموزان میانجامد.
تجربه شخصی و کشف یک واقعیت تلخ در آموزش ادبیات فارسی
این شاعر نامآشنا، تجربه خود را از همراهی دخترش در مطالعه کتاب زبان و ادبیات فارسی بازگو کرده است. او که پیشتر با اشتیاق به مطالعه شعر و ادبیات با فرزندش میپرداخته، با حجم عظیمی از اصطلاحات ادبی پیچیده و طبقهبندیهای دشوار روبهرو شده است که هم خود و هم دخترش را سردرگم و آزرده خاطر ساخته است. مودب با اشاره به این تجربه، اظهار داشته که تازه متوجه شده است منظور دانشآموزان از شکایت از درسهای فارسی چیست؛ درسی که به جای لذتبخش بودن و انتقال زیباییها، به منبعی برای سردرگمی تبدیل شده است.
آیا صنعت کنکور، ادبیات فارسی را به مسلخ برده است؟
مودب فرض میکند که تمرکز بیش از حد بر حفظ و دستهبندی آرایههای ادبی و اصطلاحسازیهای گیجکننده، بیارتباط با "اقتصاد عظیم کنکور" نیست. او این نوع معرفی و آموزش زبان و ادبیات فارسی به نسل آینده را «دردناک» توصیف کرده و معتقد است که ممکن است تعمدی در کار باشد تا بچهها از زبان فارسی و گنجینه ادبیات آن گریزان شوند. این در حالی است که رسالت اصلی ادبیات، آمیختن معارف با زیبایی و لذت برای انتقال به مخاطب است و در آموزش زبان فارسی نباید این دو بال پرواز را از آن گرفت. به باور او، تبدیل شدن درس زبان و ادبیات فارسی به ابزاری برای سنجشهای صرفاً تستی و کنکوری، جوهره اصلی آن را خدشهدار کرده و از هدف والای خود دور میسازد.
راهکارهای احیای دلباختگی به زبان و ادبیات فارسی در نسل جدید
این شاعر و فعال فرهنگی، تاکید میکند که زبان فارسی همواره با تکیه بر ظرفیتها، زیباییها و تواناییهای ادبیات خلاق رشد کرده و زنده مانده است و همین رویکرد نیز میتواند ضامن پویایی آن در آینده باشد. او انتقاد میکند که رویکرد «پسینی» و دانشگاهی به ادبیات، که بیشتر بر پژوهش و تحلیل متون موجود تمرکز دارد، نمیتواند به تنهایی زبان را بالنده نگه دارد.
برای احیای شور و علاقه به زبان و ادبیات فارسی، راهکارهای زیر پیشنهاد میشود:
تقویت بخش ادبیات خلاق در نهادهای متولی زبان مانند فرهنگستان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
عضویت شاعران و نویسندگان برجسته و آفرینشگران جهان فارسی (همچون فردوسی، مولوی، عطار و سعدی زمان حال) در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی.
تنها با آموزش زیباییها و لذتهای ادبیات فارسی است که میتوان نسل جدید را دلباخته این زبان کرد و جهان فارسی را از گزند زبانهای بیگانه و مهاجم مصون داشت.
جایگاه بنیادین زبان و ادبیات فارسی در هویت ملی و فرهنگی
زبان فارسی نه تنها یک ابزار ارتباطی، بلکه ریشه عمیق هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران است. این زبان، حامل قرنها اندیشه، حکمت، هنر و تاریخ بوده و با آثار بزرگانی چون فردوسی، حافظ، سعدی و مولوی، گنجینهای بیبدیل از معارف بشری را به جهانیان عرضه کرده است. نادیده گرفتن جنبههای زیباییشناختی و لذتبخش آموزش زبان فارسی، نه تنها دانشآموزان را از درک این گنجینه محروم میکند، بلکه به تدریج به تضعیف هویت ملی و گسست فرهنگی منجر خواهد شد. تاسیس "دفتر ادبیات، شعر و زبان فارسی" در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، میتواند گامی مثبت در جهت توجه به این دغدغهها و بازنگری در شیوه آموزش زبان و ادبیات فارسی باشد، به شرط آنکه رویکردی نوآورانه و خلاقانه را در پیش گیرد.
مطالب مرتبط
- بسیج رسانه خراسان جنوبی در جام رسانهای امید افتخار آفرید؛ مقام نخست پادکست در رقابتهای ملی
- «فیلم کوتاه اتاق» کاشان به جمع رقابتکنندگان جشنواره «۲۵» پیوست
- بنیسیو دل تورو به جمع بازیگران پیشدرآمد «یازده یار اوشن» میپیوندد
- اختصاص سه باب از درهای بهشت به حرم حضرت معصومه
آوا رحمتی
من فارغالتحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وبسایتهای خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارشهای تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده میشوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.
