با فرارسیدن پایان فصل برداشت در استان کردستان، بار دیگر پدیده نگران‌کننده آتش‌زدن بقایای محصولات کشاورزی در برخی از مزارع دیده می‌شود. این اقدام که از سوی برخی کشاورزان به عنوان راهی آسان و کم‌هزینه برای آماده‌سازی زمین تلقی می‌شود، پیامدهای زیست‌محیطی و قانونی جدی به دنبال دارد؛ از تخریب بافت خاک گرفته تا تهدید سلامت شهروندان و آلودگی شدید هوا.
خسارات زیست‌محیطی و خطر گسترش آتش‌سوزی
آتش‌زدن پسماندهای کشاورزی همچون کاه و کلش، موجب نابودی میکروارگانیسم‌های مفید خاک، کاهش حاصل‌خیزی زمین و افزایش ذرات آلاینده در جو می‌شود. در بسیاری موارد، این شعله‌های کنترل‌نشده به اراضی اطراف، منابع طبیعی و حتی مناطق مسکونی گسترش می‌یابد، که نه‌تنها محیط زیست را تهدید می‌کند، بلکه هزینه‌های سنگینی برای احیای خاک و منابع آسیب‌دیده به بار می‌آورد.
موضع قانونی و برخورد با متخلفان
به گفته معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان، طبق ماده ۲۰ قانون هوای پاک، آتش‌زدن بقایای کشاورزی جرم تلقی می‌شود و متخلفان در صورت شناسایی به مراجع قضایی معرفی خواهند شد. وی تأکید کرد که ادارات محیط زیست در شهرستان‌ها موظف‌اند در صورت مشاهده این‌گونه تخلفات، سریعاً به مرکز استان گزارش داده و روند قانونی را آغاز کنند.
نقش آموزش در پیشگیری از تخلف
حبیب‌زاده در گفت‌وگوی خود با ایسنا افزود که عامل اصلی بروز چنین رفتارهایی، کمبود آموزش‌های تخصصی به کشاورزان است. وی گفت: اگر کشاورزان به‌درستی آگاه شوند که آتش‌زدن بقایا مستقیماً به ضرر خاک و کیفیت محصولشان است، قطعاً خودداری خواهند کرد. راهکار اصلی مقابله با این پدیده، ارتقاء آموزش‌های زیست‌محیطی و فرهنگ‌سازی در میان جامعه کشاورزی است.
همکاری بین‌نهادی و مسیر گزارش مردمی
این مقام مسئول همچنین از نقش مؤثر همکاری میان سازمان حفاظت محیط زیست و جهاد کشاورزی در ارتقاء سطح آگاهی کشاورزان سخن گفت و اشاره کرد که آموزش‌های هم‌افزا و منظم در برخی استان‌ها باعث کاهش ۸۰ درصدی این تخلف شده‌اند. او از شهروندان نیز خواست تا با استفاده از سامانه‌های ارتباطی و دفاتر شهرستانی، تخلفات را گزارش دهند تا علاوه بر اقدامات قانونی، آموزش‌های لازم نیز برای تغییر رفتار ارائه شود.
آینده‌ای سبز با مشارکت جمعی
در پایان، معاون اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان ابراز امیدواری کرد که با هم‌افزایی رسانه‌ها، مردم و دستگاه‌های مسئول، شاهد کاهش چشم‌گیر آتش‌سوزی‌های زراعی و بهبود کیفیت محیط زیست استان در ماه‌های آینده باشیم.
