آخرین ویرایش در 3 ماه توسط آوا رحمتی
دکتر عبدالرحیم اسداللهی، متخصص سالمندشناسی و عضو هیأت‌علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با اشاره به روند طبیعی پیری گفت پس از ۳۰ سالگی میزان توده و قدرت عضلانی به‌تدریج کاهش یافته و این افت پس از ۶۰ سالگی تشدید می‌شود. وی تأکید کرد بی‌تحرکی، مهم‌ترین عامل این تحلیل عضلانی است اما با رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام تمرینات بدنی منظم می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
تجمع چربی و تغییر ترکیب بدن
بر اساس یافته‌های این پژوهش، افزایش سن با جابه‌جایی چربی بدن همراه است؛ به‌طوری که مردان چربی بیشتری در ناحیه شکم و زنان در پشت تنه تجمع می‌یابد و حجم اندام‌های فوقانی کاهش می‌یابد. این تغییر شکل اندامی نه‌تنها بر عملکرد روزمره تأثیر می‌گذارد، بلکه خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک مانند دیابت نوع ۲ را نیز بالا می‌برد.
کوتاه‌شدن قامت و آتروفی عضلانی
دکتر اسداللهی کاهش قد سالمندان را ناشی از فشرده‌شدن دیسک‌های بین مهره‌ای دانست و افزود: «کاهش عرض شانه‌ها نیز به دلیل آتروفی عضلات اطراف مفاصل رخ می‌دهد.» او خاطرنشان کرد استمرار فعالیت بدنی—از پیاده‌روی تا تمرینات مقاومتی—می‌تواند سرعت این تغییرات را کند و انعطاف‌پذیری مفاصل را حفظ کند.
پیشگیری از پوکی استخوان
این متخصص سالمندشناسی پوکی استخوان را یکی دیگر از عوارض پیری برشمرد و گفت: «با افت سطح هورمون‌ها و از دست رفتن کلسیم استخوان‌ها شکننده می‌شوند.» انجام منظم ورزش‌های وزن‌گذاری مثل پیاده‌روی تند یا تمرین با کش‌های مقاومتی، به همراه تأمین کلسیم و ویتامین D، تا ۳۰ درصد از بروز پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
انعطاف‌پذیری مفاصل و پیشگیری از درد
با گذر زمان رباط‌ها و تاندون‌ها نیز خشک و کم‌انعطاف می‌شوند و فرسایش غضروف‌ها درد و سفتی را تشدید می‌کند. دکتر اسداللهی تأکید کرد تمرینات کششی روزانه و تمرینات تقویتی ملایم—مانند یوگا یا تای‌چی—بهبود دامنه حرکتی مفاصل را به همراه دارد و از آسیب‌دیدگی ناشی از زمین‌خوردن یا پیچ‌خوردگی جلوگیری می‌کند.
توصیه‌های عملی
برای حفظ توان بدنی و سلامت مغز و جسم در سالمندی، این متخصص پیشنهاد داد:
- حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط (پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری) در هفته
- دو جلسه هفتگی تمرین مقاومتی (وزنه‌برداری سبک یا کش ورزشی)
- روزانه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تمرینات کششی برای بهبود انعطاف مفاصل
- پیگیری منظم وضعیت پزشکی و مشورت با پزشک یا فیزیولوژیست ورزشی
اجرا و تداوم این برنامه‌های ورزشی نه‌تنها کیفیت زندگی سالمندان را افزایش می‌دهد بلکه با پیشگیری از بسیاری از عوارض پیری—از تحلیل عضلات تا پوکی استخوان—آن‌ها را در مسیر سالم زندگی کردن قرار می‌دهد.
آوا رحمتی
من فارغ‌التحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وب‌سایت‌های خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارش‌های تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده می‌شوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.
