آخرین ویرایش در 7 ثانیه توسط آوا رحمتی
[
](
)
رئیس انجمن خرمای بوشهر با انتقاد شدید از سیاست‌های کنونی در حوزه صادرات این محصول استراتژیک، بر لزوم اتخاذ رویکردی نوین و عملیاتی برای توسعه بازارهای هدف خرما تاکید کرد. ندیر پورجم خواستار تحول در استراتژی بازارسازی و حمایت فعالان صنعت خرما از سوی نهادهای دولتی شد و هشدار داد که عدم اقدام جدی، فاصله ایران را با رقبای جهانی افزایش خواهد داد.
<H2>چالش‌های پیش روی توسعه صادرات خرما در ایران</H2>
بر اساس اظهارات ندیر پورجم، مشکل اساسی فعالان حوزه خرما در ایران، نه در بخش تولید، بلکه در ضعف‌های بنیادین مرتبط با تثبیت و توسعه بازارهای صادراتی است. او معتقد است که ساختارهای کنونی، تمرکز بیش از حد بر تولید را به دنبال داشته و تنها سهم ناچیزی از توجه به مقوله حیاتی بازارسازی اختصاص یافته است. این در حالی است که بازارسازی، نقشی حاکمیتی دارد و سازمان توسعه تجارت باید در این زمینه پیشگام باشد. ضعف‌های ساختاری در تحلیل بازار هدف، فقدان زیرساخت‌های حمل‌ونقل مناسب و کاستی‌ها در حوزه برندسازی، از جمله موانع اصلی است که به گفته رئیس انجمن خرمای بوشهر، گریبان‌گیر صنعت خرما کشور شده است. این رویکرد نامتوازن، سبب شده تا سهم ایران از بازارهای جهانی خرما، آن‌گونه که شایسته ظرفیت‌های تولیدی کشور است، نباشد.
<H2>صادرات خرما ایران در مقایسه با رقبا: آمار نگران‌کننده</H2>
ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خرما در جهان، از پتانسیل‌های بی‌نظیری در این صنعت برخوردار است. با این حال، بررسی عملکرد صادرات خرما کشور در بازه زمانی ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که با وجود رشد ۱۶ درصدی وزنی و ۱۹ درصدی ارزشی در تولید، میانگین رشد سالانه تنها حدود ۲.۵ درصد وزنی و ۲.۹ درصد ارزشی بوده است. این آمار در مقایسه با هشت کشور برتر صادرکننده خرما در جهان، چندان رضایت‌بخش نیست و زنگ خطری جدی برای متولیان این بخش محسوب می‌شود. در همین دوره، کشورهای رقیب با اتخاذ راهبردهای هوشمندانه، فاصله قابل توجهی از ایران گرفته‌اند.
<H2>درس‌هایی از کشورهای رقیب در بازار جهانی خرما</H2>
کشورهایی نظیر امارات، عربستان سعودی و کشورهای شمال آفریقا با حمایت‌های قاطع دولت‌های خود و تمرکز بر ابعاد مختلف بازارسازی، توانسته‌اند موفقیت‌های چشمگیری در توسعه صادرات خرما کسب کنند. این کشورها با سرمایه‌گذاری در دیپلماسی اقتصادی، توسعه زیرساخت‌های لجستیک و سردخانه‌ای پیشرفته، و ارائه تسهیلات حمایتی، بازارهای جهانی را به دست گرفته‌اند. به عنوان مثال:
کشور تونس با تولیدی معادل یک‌پنجم ایران، هفت برابر درآمد ارزی بیشتری از صادرات خرما کسب می‌کند.
مصر با تنها یک‌سوم سطح زیرکشت خرما در ایران، سه برابر بیشتر از ما تولید می‌کند.
عربستان سعودی با ارائه یارانه‌های حمل‌ونقل، توانسته است سهم قابل توجهی از بازار جنوب شرق آسیا را به خود اختصاص دهد.
این مقایسه‌ها نشان می‌دهد که صرف تولید بالا، بدون حمایت‌های راهبردی و تمرکز بر بازاریابی و لجستیک، نمی‌تواند به رشد پایدار در صادرات خرما منجر شود.
<H2>راهکارهای عملی برای رونق صادرات خرما و حمایت از فعالان</H2>
نادیر پورجم تاکید می‌کند که واگذاری کامل امور به بخش خصوصی، بدون حضور فعال و موثر دولت در حمایت و سیاست‌گذاری، نتیجه مطلوب را به دنبال نخواهد داشت. وی پیشنهاد می‌کند که برای رونق صنعت خرما و تقویت توان رقابتی فعالان این حوزه، اقدامات راهبردی زیر باید فوراً در دستور کار قرار گیرد:
ارائه بسته‌های تشویقی هدفمند برای صادرات خرما.
کاهش هزینه‌های نگهداری محصول در گمرکات.
تامین تسهیلات مالی با نرخ بهره مناسب و تعریف خطوط اعتباری موثر برای صادرکنندگان.
او به نرخ بهره ۲ درصدی تسهیلات صادراتی در امارات متحده عربی اشاره کرد و متذکر شد که عدم وجود خط اعتباری مناسب در استان بوشهر، توان رقابتی صادرکنندگان خرما را به شدت کاهش داده است. در این میان، تصویب تهاتر خرما با میوه‌های گرمسیری در شورای مرکزی و آغاز اجرای آن در استان بوشهر، نمونه‌ای از دستاوردهای مثبت تعامل بخش خصوصی و دولت است که می‌تواند الگویی برای سایر اقدامات حمایتی باشد.
در پایان، رئیس انجمن خرمای بوشهر، بار دیگر بر ضرورت همکاری سازنده بین بخش دولتی و خصوصی تاکید کرده و از مسئولان می‌خواهد با درک صحیح از چالش‌ها و فرصت‌ها، توجه جدی و عملی به مطالبات فعالان خرما داشته باشند و گام‌های موثری در جهت تثبیت و توسعه پایدار بازارهای صادراتی خرما بردارند تا این طلای سیاه جنوب، جایگاه واقعی خود را در اقتصاد ملی و جهانی پیدا کند.
مطالب مرتبط
- رطوبت ۹۴ درصدی جنوب غرب خوزستان را در مه فرو برد و دید افقی را به شدت کاهش داد
- آتش سوزی گسترده بازار لوازم یدکی در طالبیه بغداد خسارات هنگفتی به بار آورد
- چگونه قیمت سوله صنعتی واقعی را شناسایی و از هزینه اضافی جلوگیری کنیم؟
- حادثه رانندگی پژو ۴۰۵ در محور شوش-اهواز پنج مصدوم برجای گذاشت؛ نگرانی‌ها از ایمنی جاده‌ای
آوا رحمتی
من فارغ‌التحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وب‌سایت‌های خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارش‌های تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده می‌شوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.
