نیس، فرانسه – با پیوستن ۱۸ کشور جدید به پیمان دریاهای آزاد، که تعداد امضاکنندگان آن را به ۴۹ کشور رسانده است، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از این حمایت بی‌سابقه استقبال کرد و خواستار بسیج جهانی برای لازم‌الاجرا شدن فوری این معاهده حیاتی شد. این درخواست در جریان کنفرانس اقیانوس سازمان ملل که به میزبانی شهر نیس فرانسه در جریان است، مطرح شد.
مبارزه‌ای دشوار در برابر “طمع”
گوترش در سخنان خود با هشدار نسبت به “مبارزه سختی” که در برابر مخالفان این پیمان وجود دارد، تأکید کرد که این گروه‌ها حتی یافته‌های علمی را نیز نادیده می‌گیرند. وی خاطرنشان کرد که جهان در حال نزدیک شدن به نقطه‌ای برگشت‌ناپذیر است و برخی گروه‌های قدرتمند با منافع خاص، بشر را به این آستانه سوق می‌دهند. دبیرکل سازمان ملل با صراحت اعلام کرد: “ما با نبرد سختی علیه دشمنی قوی روبرو هستیم که نام آن طمع است؛ طمعی که شک و تردید ایجاد می‌کند، علم را انکار می‌کند، حقایق را تحریف می‌کند، به فساد پاداش می‌دهد و زندگی را برای کسب سود نابود می‌کند.”
چارچوب قانونی برای حفاظت از تنوع زیستی دریایی
پیمان دریاهای آزاد، که هدف آن ایجاد یک چارچوب قانونی مستحکم برای مناطق حفاظت‌شده دریایی و تنظیم فعالیت‌ها در دریاهای آزاد است، پس از اجرایی شدن، اولین توافق‌نامه بین‌المللی الزام‌آور برای حفاظت از تنوع زیستی در دریاهای آزاد خواهد بود. این مناطق نزدیک به دو سوم اقیانوس‌های جهان را پوشش می‌دهند و اهمیت ویژه‌ای در حفظ تعادل اکوسیستم‌های دریایی دارند. برای اینکه این پیمان از نظر قانونی الزام‌آور شود، به امضای حداقل ۶۰ کشور نیاز دارد، و دبیرکل سازمان ملل از ۱۱ کشور باقیمانده خواست تا هر چه سریع‌تر به این معاهده بپیوندند.
اهداف کلیدی پیمان برای آینده اقیانوس‌ها
اهداف اصلی این پیمان جامع شامل موارد زیر است:
- مقابله با ماهی‌گیری بیش از حد: این پیمان به دنبال وضع قوانینی برای محدود کردن صید بی‌رویه ماهی و جلوگیری از تهی شدن ذخایر دریایی است.
- پایان دادن به آلودگی پلاستیک: با تعیین چارچوب‌های قانونی، این معاهده به کاهش و حذف آلودگی پلاستیکی در اقیانوس‌ها، که تهدیدی جدی برای حیات دریایی است، کمک خواهد کرد.
- تنظیم پروژه‌های استخراج از کف دریا: استخراج بی‌رویه منابع از کف دریا می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به اکوسیستم‌های ظریف دریایی وارد کند؛ این پیمان به دنبال تنظیم این فعالیت‌هاست.
- تحقق هدف “حفاظت ۳۰ در ۳۰”: یکی از جاه‌طلبانه‌ترین اهداف این پیمان، محافظت از ۳۰ درصد اقیانوس‌های زمین تا سال ۲۰۳۰ است. این هدف، که به عنوان “۳۰ در ۳۰” شناخته می‌شود، برای حفظ تنوع زیستی و تاب‌آوری اقیانوس‌ها ضروری است.
فوریت اقلیمی و سرنوشت مشترک
گوترش با تأکید بر وضعیت اضطراری حاکم بر اقیانوس‌ها، یادآور شد که اهداف مرتبط با تغییرات آب و هوایی را نمی‌توان نادیده گرفت. وی هشدار داد: “سال گذشته برای اولین بار، دمای سالانه جهانی ۱.۵ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از دوران پیشاصنعتی بود. ما باید سخت‌تر مبارزه کنیم زیرا سرنوشت اقیانوس‌ها و سرنوشت ما به این موضوع بستگی دارد.“
امید می‌رود با امضای این پیمان توسط ۱۱ کشور دیگر و لازم‌الاجرا شدن آن، یک تغییر تاریخی در نحوه حاکمیت انسان بر اقیانوس‌ها ایجاد شود و راه را برای حفاظت پایدار از این منابع حیاتی هموار کند. این یک فرصت بی‌نظیر برای آینده سیاره ما و نسل‌های آتی است.
