آخرین ویرایش در 7 روز توسط آوا رحمتی
نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق بازرگانی ایران با تأکید بر اینکه مکانیسم ماشه صرفاً فشار سیاسی و حقوقی را تشدید می‌کند، گفت فعال‌سازی مکانیسم ماشه ریسک همکاری‌های بین‌المللی را بالا می‌برد اما مانع از ادامه صادرات نفت ایران نخواهد شد.
مکانیسم ماشه؛ ابعاد حقوقی و اثرات سیاسی
مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک، سازوکاری بود که در برجام ۲۰۱۵ گنجانده شد تا در صورت نقض تعهدات هر یک از طرف‌ها، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل به طور خودکار بازگردد.
با خروج آمریکا از برجام در ۲۰۱۸ و اعمال سیاست فشار حداکثری، بخش عمده‌ای از این تحریم‌ها از پیش اجرا شده است؛ بنابراین تأثیر حقوقی فعال شدن مکانیسم ماشه محدود است. آنچه بیش از هر چیز در پس مکانیسم ماشه اهمیت دارد، بعد سیاسی و روانی آن برای افزایش احتیاط شرکت‌ها و دولت‌های خارجی در تعامل با ایران است.
چالش‌ها و راهکارهای صادرات نفت مقابل مکانیسم ماشه
در مواجهه با فعال‌سازی مکانیسم ماشه، صادرات نفت ایران با موانع زیر روبه‌رو خواهد شد:
- دشواری‌های بیمه و حمل‌ونقل نفتکش‌ها
- محدودیت دسترسی به سیستم‌های مالی بین‌المللی
با این حال، تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که ایران از طریق مسیرهای جایگزین و تقویت روابط با مشتریان سنتی نفت، توانسته صادرات خود را حفظ کند. برای مقابله با ریسک‌های مکانیسم ماشه، دو راهکار کلیدی به شرح زیر پیشنهاد می‌شود:
- گسترش فروش نفت به چین، هند و کشورهای منطقه با استفاده از پیمان‌های ارزی و کانال‌های غیررسمی
- ایجاد و تقویت سازوکارهای مالی جایگزین سوئیفت از طریق عضویت در گروه‌هایی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای
با وجود افزایش هزینه‌ها و ریسک‌های صادرات بر اثر مکانیسم ماشه، موانع جدید هرگز به معنای توقف کامل فروش نفت نخواهد بود؛ بلکه تأکید بر انعطاف‌پذیری سیاست‌های تجاری و تقویت دیپلماسی انرژی است که راه ایران را برای حفظ سطح صادرات هموار نگه می‌دارد.
آوا رحمتی
من فارغ‌التحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وب‌سایت‌های خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارش‌های تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده می‌شوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.
