آخرین ویرایش در 2 ماه توسط آوا رحمتی
در جریان نبرد هوایی چهار روزه میان هند و پاکستان در ماه مه گذشته، نیروی هوایی پاکستان موفق شد یکی از جنگنده‌های پیشرفته فرانسوی رافال متعلق به هند را سرنگون کند؛ اقدامی که افسانه شکست‌ناپذیری این جنگنده را زیر سؤال برد و بازتاب گسترده‌ای در محافل نظامی جهان داشت.
عملیات پیچیده پاکستان و شکست اطلاعاتی هند
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، این عملیات در ساعات اولیه بامداد هفتم مه آغاز شد. در آن شب، فرمانده نیروی هوایی پاکستان، ظهیر سدهو، که از روزها قبل در اتاق عملیات مستقر شده بود، دستور حمله را صادر کرد. جنگنده‌های چینی J-10 ارتش پاکستان با بهره‌گیری از اطلاعات دقیق و برنامه‌ریزی پیشرفته، موفق شدند جنگنده رافال را هدف قرار دهند؛ جنگنده‌ای که تا آن زمان هرگز در نبردی سرنگون نشده بود.
مقامات پاکستانی اعلام کردند که این موفقیت نتیجه یک کمین دقیق و استفاده از جنگ الکترونیک برای سردرگمی خلبانان هندی بوده است. هند که پیش‌تر نقش پاکستان را در حمله‌ای تروریستی در کشمیر متهم کرده بود، با حملات هوایی پاسخ داد؛ اما اطلاعات ناقص درباره برد موشک‌های چینی PL-15 باعث شد خلبانان هندی تصور کنند خارج از محدوده خطر قرار دارند.
موشک چینی PL-15 و نقطه عطفی در نبردهای هوایی
طبق گفته منابع نظامی، موشک PL-15 از فاصله‌ای حدود ۲۰۰ کیلومتر شلیک شده و جنگنده رافال را ساقط کرده است. این فاصله، یکی از دوربردترین اصابت‌های هوا به هوا در تاریخ نبردهای هوایی محسوب می‌شود. کارشناسان نظامی غربی از جمله جاستین برونک نیز اذعان کردند که هند انتظار چنین حمله‌ای را نداشت و برد موشک‌های چینی فراتر از برآوردهای اولیه بود.
این رویداد نه تنها اعتبار جنگنده‌های غربی را زیر سؤال برد، بلکه موجب سقوط سهام شرکت فرانسوی داسو، سازنده رافال، شد. اندونزی نیز که پیش‌تر سفارش‌هایی برای خرید رافال ثبت کرده بود، اعلام کرد که حالا گزینه خرید جنگنده‌های چینی J-10 را بررسی می‌کند.
برتری اطلاعاتی پاکستان در میدان نبرد
پاکستان با بهره‌گیری از شبکه‌های تجسسی پیشرفته، توانست تصویری دقیق از میدان نبرد به دست آورد. این شبکه‌ها که در عرصه نظامی به عنوان «زنجیره‌های کشتار» شناخته می‌شوند، شامل اتصال سنسورهای زمینی، هوایی و فضایی به سامانه ارتباطی Data Link 17 بودند. این سامانه امکان تبادل اطلاعات میان جنگنده‌های J-10 و هواپیماهای شناسایی سوئدی را فراهم کرد و به جنگنده‌ها اجازه داد بدون روشن کردن رادار، به مرز هند نزدیک شوند و از شناسایی شدن جلوگیری کنند.
واکنش‌ها و سکوت هند
در حالی که وزارتخانه‌های دفاع و امور خارجه هند از اظهار نظر درباره این حادثه خودداری کرده‌اند، فرمانده نیروی هوایی فرانسه در ماه ژوئن تأیید کرد که شواهدی از نابودی جنگنده رافال به همراه دو جنگنده دیگر هندی شامل یک سوخو روسی وجود دارد. همچنین یکی از مدیران ارشد شرکت داسو نیز در جلسه‌ای با قانون‌گذاران فرانسوی اذعان کرد که هند یک فروند رافال را از دست داده است، هرچند جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
نتیجه‌گیری
نبرد هوایی مه‌ماه میان هند و پاکستان، نه تنها یکی از بزرگ‌ترین درگیری‌های هوایی دهه‌های اخیر بود، بلکه نقطه عطفی در ارزیابی توانمندی‌های نظامی شرق و غرب محسوب می‌شود. سرنگونی جنگنده رافال توسط پاکستان، نشان داد که در عصر جنگ‌های مدرن، اطلاعات دقیق، شبکه‌های تجسسی و فناوری‌های بومی می‌توانند برتری را رقم بزنند و افسانه‌های نظامی را به چالش بکشند.
آوا رحمتی
من فارغ‌التحصیل رشته حقوق هستم و از دوران دانشگاه به مسائل اجتماعی و حقوقی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقالات تحلیلی در وب‌سایت‌های خبری کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی در حوزه مسائل اجتماعی با چندین روزنامه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش اجتماعی و گزارش‌های تحقیقی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که صدای افرادی باشم که کمتر شنیده می‌شوند و به بهبود شرایط جامعه کمک کنم.
